نقشه سایت یا sitemap به شما اجازه می‌دهد تا یک فایل متنی در میان سایر فایل‌های دیگر در حساب خود ایجاد کنید تا موتورهای جستجو از همه صفحات موجود در وبسایت شما مطلع شوند. به عبارت دیگر، اطلاعات جزئی در مورد محتوای وبسایت شما را برای موتورهای جستجو فراهم می‌کند. با اینکه sitemapها عمدتا برای بهبود روند شاخص وب‌سایت شما توسط موتورهای جستجو استفاده می‌شوند اما می‌توانند دسترسی به صفحات خاص را فراهم کنند. به عنوان مثال صفحاتی که توسط منو‌های شما در دسترس نیستند می‌توانند توسط موتورهای جستجو در صورتی‌که شما بخواهید ایندکس شوند. نقشه سایت اثری روی روش رباتهای خزنده (Crawler) بر شاخص صفحه سایت ندارد، اما می‌تواند دید و دسترسی محتوای شما را  افزایش دهد. به این توجه داشته باشید که داشتن sitemap روی وبسایت خود تضمین نمی‌کند که صفحات ایندکس خواهد شد و در موتورهای جستجو قرار می‌گیرند اما با داشتن آن شانس بیشتری خواهید داشت.

Sitemap مبتنی بر دو نوع HTML و XML می‌باشد.  هر کدام از آنها دارای ارزش و استفاده مختلف برای بهینه‌سازی موتور جستجو هستند. نقشه سایت HTML در درجه اول برای دسترسی کاربران  به ساختار سایت شما طراحی شده است. نقشه سایت XML منحصرا تضمین می‌کند که خزنده‌های موتور جستجو URLهای لیست شده بر روی سایت را ایندکس کنند. هر sitemap دارای نقاط قوت و ضعف برای استفاده در سئو هستند. بنابراین مهم است نقش‌های آنها را برای برنامه سئو سایت درک کنیم.

نقشه سایت XML

از آنجا که نقشه‌های سایت XML آسانتر هستند و به طور معمول به درک کمتری در دنیای بازاریابی نیاز دارند ابتدا به توضیح اینها می‌پردازیم. XML مخفف Extensible Markup Language یا زبان نشانه‌گذاری قابل توسعه می‌باشد. این نقشه سایت مشابه HTML است و توسط بدنه حاکم مشابهی تعریف می‌شود؛ اما برای ارسال محتوای کل سایت به موتورهای جستجو باید دارای فرمت نقشه سایت XML باشد تا خواندن آن برای موتورهای جستجو قابل درک باشد؛ در حالیکه HTML در درجه اول برای نشانه‌گذاری فایل‌های متن با قالب‌بندی و تگ‌های لینک‌دهی برای ایجاد اساس صفحات وب استفاده می‌شود، بنابراین برای ایجاد یک نقشه سایت دیداری و قابل درک برای کاربران استفاده می‌شود. XML به طور معمول برای لیست‌های URLها و اطلاعات مرتبط با آنها استفاده می‌شود.
یک نقشه سایت XML یک نوع لیست نشانه‌گذاری شده با XML است به طوریکه موتورهای جستجو می‌توانند به آسانی اطلاعات را درباره URLها بگیرند تا سایت ایجاد شود. در شکل زیر یک نقشه سایت XML نشان داده شده است.

موتورهای جستجو و خزنده‌های دیگری هستند که تنها از نقشه سایت XML استفاده می‌کنند. برای سئو، یک نقشه سایت XML یک احضاری برای خزنده URLهای لیست شده است. این یک راه درخواست موتورهای جستجو برای بررسی سایت (crawl) و ایندکس صفحات لیست شده می‌باشد.
برخی از محدودیت‌های مهم برای نقشه سایت XML وجود دارد:
•    نقشه‌های سایت XML شاخص‌گذاری (indexation) را تضمین نمی‌کنند؛ آنها فقط URLهایی که شما برای خزیدن و ایندکس در موتورهای جستجو می‌خواهید پیشنهاد می‌کنند.
•    نقشه‌های سایت XML اعتبار سایت (authority) را منتقل نمی‌کنند؛ URLهای لیست شده لینک اعتبار سایت را مانند لینک HTML بر روی وبسایت شما قبول نمی‌کنند.
نقشه‌های سایت XML در بهبود رتبه‌بندی ارزش زیادی ندارند.  اگر تنها در جایی یک موتور جستجو با یک URL دارای نقشه سایت XML رو به رو شود بسیار بعید است که URL رتبه بگیرد. آن صفحه ممکن است ایندکس شود اما اعتبار سایتی را ندارد که لینک‌های HTML به صفحه منتقل می‌کنند.

مزایای داشتن نقشه XML:
داشتن نقشه سایت بر روی وبسایت اطلاعات بیشتری را به موتورهای جستجو منتقل می‌کند. بنابراین با ایجاد نقشه سایت، اتفاقاتی که برای سایت شما خواهد افتاد عبارتند از:

• همه URLها از سایت شما لیست می‌شوند، و این حاوی صفحاتی است که نمی‌توانستند توسط موتور جستجو پیدا شوند.
• موتورهای جستجو صفحات را در الویت قرار می‌دهند در نتیجه زودتر مورد بررسی (crawl) قرار می‌گیرد. شما می‌توانید یک تگ را برر روی نقشه سایت XML صفحاتی که مهممترند اضافه کنید تا موتورهای جستجو ابتدا تمرکز بیشتری بر روی صفحاتی دارای الویت انجام دهند.
• اطلاعات موقت ارائه می‌کند. همچنین شما می‌توانید دو تگ (برچسب) اختیاری دیگر را قرار دهید تا اطلاعات اضافی دیگر به موتورهای جستجو برای کمک به آنها جهت بررسی وبسایت شما منتقل شود. ابتدا بر چسب lastmod>> به موتورهای جستجو اطلاع می‌دهد یک صفحه آخرین تغییرات را کرده است و بعد برچسب <changefreq> می‌گوید هر چند وقت یکبار یک صفحه احتمالا تغییر می‌کند. به عبارت دیگر آخرین تاریخ ویرایش و نرخ ادیت صفحه را اطلاع می‌دهد.
• به شما اطلاعاتی از مرکز وبمستر گوگل می‌دهد؛ شما می‌توانید برای مثال به فعالیت ربات گوگل دسترسی یابید.

نقشه‌های سایت HTML

از نقشه‌های سایت HTML می‌توانید به عنوان استاندارد بخشی از سایت استفاده کنید. آنها میل دارند از فوتر (footer) لینک شده و معمولا برای سهولت کاربران برای دستیابی به تمام صفحات وبسایت نوشته می‌شود. بنابراین هم توسط کاربر و هم توسط موتور جستجو دیده می‌شود. برای وبسایت‌های با تعداد صفحات کم به علت آسانی بهتر است از HTML sitemap استفاده شود.

نقشه سایت HTML اجازه می‌دهد بازدیدکنندگان سایت به آسانی به یک وبسایت هدایت شوند و این سایت مپ نسخه‌ای از متن با نمای کلی site navigation می‌باشد. متن پیوندی در نمای کلی به صفحه‌ای که آن رفرنس شده لینک شده است. این نقشه سایت همچنین می‌تواند به فرمت XML ایجاد شود و به موتور جستجو ارسال شود بنابراین آنها می‌تواند به طور مؤثرتر وبسایت را بررسی (crawl) کنند. با استفاده از نقشه سایت از هر صفحه موجود در وبسایت آگاه شده از جمله هر گونه URLهایی که از طریق فرایند خزنده نرمال توسط موتور جستجو شناسایی نمی‌شوند. نقشه‌های سایت مفیدند اگر شما دارای سایتی با محتوای پویا هستید، همچنین دارای سایتی جدید و اینکه زیاد به آن لینک نشده و یا حاوی مقدار زیادی محتوای آرشیو شده است که به خوبی لینک نشده است.

تآثیر نقشه سایت بر سئو

نقشه‌های سایتاز این جهت برای سئو اهمیت دارند که باعث می شوند روباتهای موتورهای جستجو بتوانند سریع تر صفحات سایت شما پیمایش کرده و مطالب سایت شما را ایندکس کنند، از طرف دیگر اگر محتوایی را ویرایش کنید، خزنده ها سریعتر متوجه این تغییر می شوند و امکان ایندکس کردن تصاویر و ویدئوها به صورت مجزا وجود خواهد داشت.  زمانیکه شما یک نقشه سایت ایجاد می‌کنید، و مثلا آن را به ابزار وبمستر گوگل ارسال می‌کنید گوگل می‌تواند نقشه سایت شما را بررسی (crawl) کند. اگرچه افراد معمولا گیج می‌شوند که چه زمانی از کدام نقشه سایت بهتر است استفاده کنند، این بستگی به هدف وبسایت شما دارد. یکی از تفاوتهای اصلی بین این دو در چگونگی crawl گوگل (بررسی اطلاعات توسط رباتهای موتورهای جستجو) روی وبسایت است.
توضیح ساده این است که در درجه اول XML برای موتورهای جستجوست در حالیکه HTML برای کاربران نوشته می شود. یک پروتکل نقشه سایت XML به طور خاص برای spiderهای موتور جستجو در نظر گرفته می‌شود. به صورت ریشه‌ای XML فایلی است که حاوی همه فعالیت‌های پشت صحنه بر روی وبسایت است. نه تنها URL اصلی سایت، بلکه همه URLهایی که در داخل سایت همراه با متا دیتا در ارتباط است. به طور کلی مزایای داشتن نقشه سایت بر سئو در افزایش سرعت و نیز شانس ایندکس شدن مطالب سایت در موتورهای جستجو می‌باشد. همچنین باعث افزایش ورود کاربران و جذب کاربر از جستجوگرها به وبسایت شما می‌شود. بنابراین می‌تواند یکی از معیارهای مهم در سئو سایت باشد.

نتیجه‌گیری

هر دو نقشه‌های سایت XML و HTML به موتورهای جستجو برای بررسی (crawl) سایت شما کمک می‌کنند. تفاوت اصلی این است که یک نقشه سایت HTML کمک به بازدیدکنندگان برای افزایش درک جامع از سایت شما می‌کند؛ در حالیکه XML به طور خاص برای دیده شدن سایت توسط موتور جستجو است. زمانیکه شما صفحات و محتوای جدید به سایت اضافه می‌کنید شما می‌توانید از نقشه‌های XML برای اطلاع به موتورهای جستجو استفاده کنید.
حال شما درک تفاوت بین نقشه‌های سایت XML و HTML را پیدا کردید. توصیه این است که هر دو را با هم داشته باشید. داشتن هر دو اعتماد به نفش ما را حفظ خواهد کرد و به اندازه کافی می‌دانید که شما هیچکدام از ابعاد سئو را از دست نداده اید. شما مطمئن خواهید شد که گوگل سایت و صفحات شما را پیدا می‌کند و همچنین کاربران صفحات شما را پیدا خواهند کرد. بنابراین داشتن هر دو نقشه سایت بهترین راه برای داشتن وبسایتی کاربر پسند و مؤثر در رتبه بندی آن می‌باشد.