بلاک چین چیست با استفاده از بلاک چین، بسیاری از افراد می توانند وارد یک پایگاه اطلاعات شوند و یک جامعه از کاربران را کنترل کنند، با این هدف که اطلاعات چگونه ثبت شده و چگونه اصلاح و بروز میشوند.
فناوری بلاک چین چیست و بلاک چین چگونه کار میکند
بلاک چین چیست ؟ مارک اندرسون (Marc Andreess)، مؤسس شرکت خدمات رایانهای «نتاسکیپ» (Netscape) دربارهی بلاک چین میگوید:
بلاک چین چیست ؟ بلاک چین روشی برای کاربران اینترنتی است تا قطعهای از داراییهای دیجیتالی یکتای خود را به دیگر کاربران انتقال بدهند.
بلاک چین چیست ؟ این انتقال تضمین شده، امن است و هیچکس نمیتواند مشروعیت آن را به چالش بکشد. عواقب این پیشرفت بسیار اغراقآمیز است.
بلاک چین چیست ؟ مایکاح وینکلسپکت (Micah Winkelspecht)، مؤسس و مدیر شرکت آمریکایی «جم» (GEM)، ارائهدهندهی بلاک چین نیز در گذشته گفته بود:
بلاک چین میتواند یک پایگاه داده، پروتکل یا نرمافزار باشد. زمانی که اطلاعات ذخیره میشود، دیگر امکان بازنویسی و تغییر آن وجود ندارد. این طراحی باعث میشود تا بلاک چین، یک سوابق تاریخی دائمی ایجاد کند.
سادهترین تعریف برای بلاک چین، یک «فهرست دیجیتالی توزیع شده» (described as digital ledger) است.
بلاک چین یک پایگاه دادهی توزیع شده است که امکان انتقال اطلاعات از یک مکان به مکان دیگر را با امینت بالا فراهم میکند. یکی از اصلیترین ویژگیهای این فناوری همین توزیع شده بودن آن است؛ زیرا باعث میشود نسخههای متعددی از دادهها درون چندین رایانه وجود داشته باشند.
این رایانهها یک شبکهی همتا به همتا را شکل میدهند. به این معنی که هیچ پایگاه داده یا سروری مرکزی وجود نداشته و هر ماشین به عنوان گرهی از شبکه ایفای نقش میکند.
مبادلات بستر بلاک چین از طریق رمزنگاری نامتقارن۲ صورت میگیرد. به علت طبیعت توزیع شده بودن بلاک چین دادههای تمام تراکنشهای جدید باید در همهی گرههای شبکه منتشر بشوند تا جامعیت شبکه حفظ گردد.
بلاک چین چیست ؟ در نتیجه تمام این بخشها باید با یکدیگر هماهنگ بوده و دارای یک نسخهی واحد باشند. به همین منظور اکثر گرههای شبکه باید در یک راستا عمل بکنند.
هر یک از بلاکهای موجود در فناوری مورد بحث با فهرستی از تراکنشها به وجود میآیند و دارای یک هِدِر هستند. این هدر خود شامل ۳ نوع دادهی زیر میشود:
- اطلاعات ساختاری دربارهی تراکنشهای داخل بلاک
- برچسب زمانی و اطلاعات مربوط به «الگوریتم اثبات کار۳» که برای نحوهی استخراج بلاکهای جدید و تأیید آنها به کار میرود.
- از طریق الگوریتم رمزنگاری هش به بلاک والد اشاره میکند. منظور از والد در اینجا بلاک قبلی است.
دادههای بالا زنجیرهای از بلاکها را که بخشی از بلاک چین هستند تولید میکنند و هر یک از آنها توسط کد هشی (امضای دیجیتالی) که در هِدِر قرار دارد و متعلق به بلاک قبل است، قابل شناسایی هستند.
هر بلاک جدید توسط فرایندی به نام «ماینینگ» (mining) به وجود میآید که با اعتبارسنجی به تراکنشها، آنها را به زنجیره اضافه میکند.
برای مثال در بستر بیتکوین، در هر ۱۰ دقیقه یک بلاک جدید استخراج میشود؛ اما این زمان برای ارزهای مختلف متفاوت است. به ازای هر بلاک تازهای که استخراج میشود، ماشین استخراجکننده یک پاداش مالی دریافت میکند.
این پاداش برای بیتکوین، ۲۵ واحد بود هر چند به نظر میرسد میزان آن از اواخر سال ۲۰۱۶ به نصف کاهش پیدا کرد؛ به عبارت دیگر هر ۲۱۰ هزار بلاکی که پردازش میشود میزان جایزهی دریافتی نصف خواهد شد و این واقعه در نوبت بعد در تاریخ ۸ ژوئن ۲۰۲۰ رخ میدهد و میزان را به ۶٫۲۵ بیتکوین کاهش میدهد.
بهمنظور استخراج هر بلاک جدید در شبکه، ماشینها برای حل یک مسئلهی ریاضی بسیار سخت و منحصر به فرد با یکدیگر رقابت میکنند.
بلاک چین چیست ؟ حل این مسئله بسیار ارزشمند است؛ اما از زمان اختراع بیتکوین و استخراج اولین واحد آن، پیچیدگی حل مسئله به صورت پیوسته افزایش یافته و در نتیجه قدرت محاسباتی بیشتری میطلبد. با توجه به بعضی گزارشهای منتشر شده در سال ۲۰۱۶، استخراج بیتکوین، به حل بیش از ۴۵۰ هزار تریلیون محاسبه در ثانیه نیازمند بود.
همچنین بر اساس محاسبات انجام شده در سال ۲۰۱۵، حفظ زیرساختهای ماینینگ در سامانههای بیتکوین حدود ۶۰۰ میلیون دلار هزینه در بر دارد.
ظاهراً یکی از مزایای افزایش پیچیدگی الگوریتم اثبات کار امنتر کردن بیتکوین است؛ اما همین موضوع باعث شده است که دیگر نتوان با استفاده از رایانههای خانگی به استخراج ارز دیجیتالی پرداخت. در نتیجه بیشتر عملیاتهای ماینینگ در مزارع وسیعی از منابع محاسباتی صورت میگیرد.
کلمهی ظاهراً در ابتدای این بخش از آن جهت به کار رفته است که سامانههای استخراج بیتکوین ممکن است باعث ایجاد «حملهی ۵۱ درصد۴» در بستر بلاک چین شده و ساختار آن را تغییر بدهد.
به علاوه بر اساس محاسبات انجام شده عملیات ماینینگ به انرژی الکتریکی بسیاری نیاز دارد. برای مثال استخراج هر بین کوین مصرف برقی معادل ۱٫۵۷ خانواده آمریکایی در طول روز دارد و در طول هر روز حدود ۳۶۰ هزار تراکنش بیتکوین صورت میگیرد که نشان از مصرف انرژی سرسامآور آن دارد.
درون تکنولوژی بلاک چین چیست
به عبارت ساده در داخل هر بلاک دادههایی شامل عدد صحیحی قراردادی وجود دارد که برای تولید اثبات کار ضروری است. بلاک چین بیتکوین حاوی اطلاعات هدر و دادهی هِدر و دادههای تراکنش است. این مجموعه یک «درخت درهمسازی یا مرکل» از معاملات را ایجاد میکند که کد هش آن در ریشه قرار دارد.
درخت درهمسازی، درختی باینری، از مقادیر هش است. در پایینترین سطح درخت، به هر تراکنش گرهی شامل مقادیر هش تعلق میگیرد.
در لایهی بالایی یا گره پدر مقادیر هش فرزندان با یکدیگر ترکیب شده و ارزشی جدید ایجاد میکنند و این عمل تا رسیدن به ریشه ادامه مییابد. این ساختار درختی اجازه میدهد تا عملیات اعتبارسنجی از گره فرزند تا ریشه با سرعت بالاتری صورت بگیرد.
همچنین از آنجایی که هر خروجی بیتکوین تنها یکبار تولید میشود تا زمانی که رها شده باشد میتوان درخت را از طریق الگوریتمهای هرس سازی کوتاه کرد تا سرعت عملیات افزایش یابد.
هر بلاک شامل کد هشی است که به بلاک قبلی اشاره میکند. در بلاک چین بیتکوین، هِدر بلاکها بخشی مخصوصی به کد هش بلاکهای قبلی دارند. در نتیجه هر کدام به نمونهی قبلی خود اشاره کرده و زنجیرهای پیوسته ایجاد میکنند.
بعضی مواقع در این زنجیره یک انشعاب (fork) رخ میدهد و این موضوع به دلیل پردازش دو بلاک در فاصلهی زمانی بسیار کوتاه است. در این شرایط بلاکهای بعدی ممکن است روی هر دو انشعاب قبلی ادامه پیدا کنند و با وجود این معتبر باقی بمانند.
البته در فرآیندهای بعدی یک انشعاب از دیگری طولانیتر خواهد شد و شبکه انشعاب بزرگتر را میپذیرد و انشعاب دیگر تا زمانی که طولش بیشتر از دیگری نشود مورد بازبینی قرار نمیگیرد.
همچنین هر تراکنش یک کد هش ۶۴ کاراکتری تولید میکند. این کد با کد هش قبلی ترکیب میشود تا یک بلاک جدید ایجاد کند.
آجای ویج (Ajay Vij)، معاون مدیر و رییس بخش خدمات مالی شرکت «اینفوسیس» (Infosys)، گفت:
هر بلاک با استفاده از بلاکهای جدید، یک ترتیب خطی، زمانی و رشته کاراکترهای یکبار مصرف تولید میکند. به همین دلیل دستکاری و ایجاد اطلاعات نادرست و غیرقابل ردیابی، تقریباً غیرممکن است.
زمان ایجاد بلوکهای کنترل شدهبلاک چین چیست ؟ بلاک چین به گونهای طراحی شد که میانگین زمان برای تولید یک بلاک ثابت باقی بماند. به عنوان مثال این زمان برای بیتکوین ۱۰ دقیقه است. این در حالی است که دیگر ارزهای دیجیتالی دارای زمانهای متفاوتی مانند ۳۰ ثانیه یا ۵ دقیقه هستند. زمان تولید بلاک با اضافه شدن مقادیری متفاوت به داخل آن به دست میآید.
در بیتکوین، مقدار هش بلاک باید به شدت کمتر از ارزش وارد شده باشد تا مورد پذیرش قرار گیرد. این عدد با توجه به قدرت کامل محاسباتی شبکه متفاوت است. هر چه قدرت پردازشی بیشتر باشد ارزش کسب ارائه شده کمتر خواهد بود و تولید بلاک سختتر خواهد شد.
با توجه به مطالب گفته شده، هر زمان که یک معاملهی بیتکوین رخ میدهد دادههای آن در یک بلاک دیجیتالی ذخیره شده، به زنجیرهی اصلی متصل میگردد؛
مانند اینترنت، بلاک چین نیز دارای بستری توزیع شده است که از الگوریتم پیچیدهای تقریباً غیر قابل هک استفاده میکند. همچنین آن را میتوان به عنوان نوعی فناوری اشتراک فایل که در دسترس همه قرار دارد نیز به حساب آورد که تنها در زمان خرید و فروش ارز تغییر پیدا کرده، گسترش مییابد.
ماهیت غیر متمرکز ارزهای رمز پایه بسیاری از فناوریهای دیگر را تحت تأثیر قرار میدهد. این ارزها غیرقابل کنترل بوده و با هیچکدام یک از قوانین موجود همخوانی ندارند. در نتیجه بسیاری از افراد آن را روشی جدید برای ثبت اطلاعات به حساب میآورند.
بلاک چین چیست ؟ با توجه به اینکه بلاک چین امنیت نسبتاً بالایی را فراهم میکند و حجم عظیمی از دادهها توسط دولتها، بانکها، کسب و کارها و بسیاری حوزههای دیگر ذخیره میشوند، به نظر میرسد بلاک چین به زودی خود را از ارزهای دیجیتالی جدا کرده و کاربردهای گستردهای در آیندهی نزدیک برای آن در نظر گرفته شود.
بسیاری از مؤسسات مالی، بزرگترین بانکها، اندیشکدهها، شرکتهای مشاوره و دولتها هماکنون در مورد تأثیرات اقتصادی بلاک چین تحقیق میکنند. شرکت «آر ۳» هماکنون در تلاش است به سؤالات مطرح شده در این حوزه پاسخ بدهد.
فناوری بلاک چین به شعبههای بانکها در سراسر جهان اجازه میدهد تا بدون نیاز به باز و بسته کردن ارتباطات دو طرفه، از بستری امن بهرهمند شوند. با بهرهمندی از پروتکلهای فعلی، انجام تراکنشهای بینالمللی به چندین روز زمان نیاز دارند؛
اما بستر موردبحث این زمان را به یک کلیک روی ماوس کاهش میدهد. همچنین استارتآپهای بسیاری وجود دارند که ایدههای آنها بر پایهی بلاک چین شکل گرفته است.
در اقتصاد کاربرد بلاک چین چیست
در کتاب «انقلاب بلاک چین» (Blockchain Revolution)، نوشتهی دان و الکس تاپاسکات (Don & Alex Tapscott) که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد آمده است:
بلاک چین نه تنها یک فهرست دیجیتالی توزیع شدهی پایدار از معاملات اقتصادی و مالی است؛ بلکه میتوان آن را به گونهای برنامهریزی کرد که هرگونه دادهی ارزشمندی را ذخیرهسازی کند.
بانکها و مؤسسات مالی در عصر حاضر از تمام امکانات آنلاین و دیجیتالی فعلی به منظور ارائهی خدمات بهره گرفتهاند؛ اما به نظر میرسد هنوز هم روشهایی برای افزایش سرعت بازارهای بینالمللی این حوزه وجود داشته باشد.
بلاک چین چیست ؟ در حال حاضر بانکهای خاصی در بعضی کشورها از پایگاه دادهای امن برای ذخیرهسازی اطلاعات تراکنشها استفاده میکنند.
برای بانکی که با دیگر شعبههای خود در سراسر جهان مبادلات انجام میدهد، یک پایگاه دادهی امن باید از هر دو سو باز و بسته شود؛ اما این روش با وجود فراهم کردن سطح امنیتی بالا، به صرف هزینه و زمان بسیار بالایی نیاز دارد.
در یک نظرسنجی انجام شده توسط تحلیلگران، ۳۳ درصد شرکتکنندگان گفتند انتظار دارند در سال ۲۰۱۸، استفاده از فناوری بلاک چین به عنوان بخشی از بانکداری تصویب شود و بیشتر افراد باقیمانده این شرایط را برای سال ۲۰۲۰ در نظر گرفتهاند.
با توجه به نظرسنجی انجام گرفته، هماکنون ۶۹ درصد از بانکها در حال آزمایش فناوری بلاک چین مجاز هستند. به علاوه نیمی از بانکها نیز در حال همکاری با شرکتهای نوپای فینتک (FinTech) و دیگر شرکتهای فناوری هستند تا قابلیتهای آن افزایش پیدا کند.
هماکنون بیش از ۵ مورد استفاده برای بلاک چین در نظر گرفته شده است که شامل پرداخت، مدیریت هویت دیجیتال، پاکسازی و تسویه حساب، نامههای اعتباری و پیوندهای وام میشود
در ادامه میتوان تعدادی از موارد کاربردی این دستاورد را مطالعه کرد.
۱ – بانکداریهمانطور که در بخشهای قبل گفته شد، مؤسسات مالی میتوانند به کمک بلاک چین سرعت تراکنشها را افزایش داده، زمان و هزینهی مورد نیاز آن را کاهش بدهند.
مایکاح وینکلسپکت، مؤسس و مدیر شرکت آمریکایی جم، یکی از ارائهدهندگان بلاک چین گفت:
از فناوری بلاک چین میتوان در زیرساختهای مالی موجود مانند سهام، اوراق قرضه و زمینههای بسیار دیگری استفاده کرد.
مؤسسات مالی، شرکتهایی هستند که بلاک چین را وسیلهای برای افزایش موفقیتهای خود میدانند. وینکلسپکت گفت:
آنها میتوانند در حالی که سامانههایشان با پلتفرمهای شرکتهای دیگر سازگار است، دادههای مربوط به موجودی و داراییهای خود را بهصورت رمزنگاری شده و با امنیت بالا، تولید، مدیریت و ذخیره کنند. این شرکتها میتوانند خدماتی یا دیگر مؤسسات مالی باشند.
البته مؤسسات مالی و بانکهایی که از بلاک چین استفاده میکنند، باید خطر کاهش قدرت در بازار تبادلات ارزی را بپذیرند.
بانکها، بهعنوان مجریان اصلی بازار تبادلات ارزی شناخته میشوند؛ اما این فناوری و بیتکوین، خلأ بزرگی در این بخش ایجاد میکنند؛ اما در هزینهی ایجاد زیرساختها صرفهجویی خواهد شد.
مقامات بانک انگلیسی سانتاندر (Santander) پیشبینی میکنند، بلاک چین میتواند در سال ۲۰۲۲ بهصورت سالانه ۲۰ میلیارد دلار ذخیرهی مالی برای بانکها فراهم کند.
۲ – بهداشت و درمانبلاک چین چیست ؟ اطلاعات مردم و بیماران یک جامعه یکی از حساسترین انواع داده به حساب میآیند و محافظت از آنها باید در اولین اولویتهای مقامات قرار داشته باشد؛ زیرا نشت دادهها ممکن است باعث مرگ بیماران بسیاری شده، مشکلات فراوانی را برای مراکز درمانی به وجود آورند یا حتی سو استفادهها و باجگیریهای گستردهای رخ دهد.
برای نمونه میتوان به بعضی از گزارشها اشاره کرد که بر اساس آن، تنها در سال ۲۰۱۵، بیش از ۱۰۰ میلیون نفوذ سایبری به بخش درمانی صورت گرفته است.
از بلاک چین میتوان در زمینههای صنعتی، پزشکی و زمینههای بسیار دیگری استفاده کرد. بهعنوان مثال میتوان آن را در بخش پزشکی -که سوابق بیماران دستکاری میشود- به کار گرفت.
این فناوری به پزشکان اجازه میدهد تا پروندهای از سوابق بیماران را با امنیت بالا ذخیره کرده و آنها را در صورت لزوم در اختیار دیگر بیمارستانها و مراکز درمانی قرار دهند. این کار علاوه برافزایش امنیت ذخیرهسازی و انتقال دادهها، باعث کاهش خطرها و هزینههای مدیریت دادهها میشود
۳ – دولتهاشبکهی بلاک چین به علت قدرت خود در ذخیرهسازی داراییهای دیجیتالی و تهیهی تاریخچهی غیرقابل تغییری از آنها مورد توجه مقامات کشورهای مختلف قرار گرفته است. برای نمونه در حال حاضر دولتمردان انگلیس در حال تحقیق برای بهبود روشهای ذخیرهسازی اطلاعات توسط بلاک چین هستند.
به علاوه وزارت زمین دوبی (DLD)، در زمان برگزاری «نمایشگاه جیتکس ۲۰۱۷» (GITIX 2017) اعلام کرد، اولین نهاد دولتی در سراسر جهان خواهد بود که از این فناوری استفاده میکند.
وزارت زمین دوبی از بلاک چین برای ایجاد یک پایگاه دادهی امن به منظور ذخیرهسازی دادههای همه قرار دادههای حوزه املاک مانند اجارهنامهها، ارتباطات با اداره آب و برق، مخابرات و دیگر صورتحسابهای مرتبط با استفاده میکند.
به علاوه تعدادی از پژوهشگران هماکنون در حال بررسی ظرفیت بلاک چین برای ایجاد حکومتی خودمختار هستند.
۴ – قانون کپیرایتبلاک چین چیست ؟ یکی از مشکلاتی که تولیدکنندگان نرمافزار، نویسندگان، فیلمسازان و فعالان چندین حوزههای دیگر دارند؛ رعایت نشدن قانون کپیرایت است به گونهای که حتی در بعضی موارد بیش از نیمی از فروش محصول آنها به صورت غیر قانونی انجام میشود.
از فناوری بلاک چین میتوان برای مقابله با دریافت محصولات چند رسانهای به صورت غیرقانونی استفاده کرد.
۵ – انتخابات الکترونیکدر انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا، هکهای گستردهای روی سامانههای انتخاب الکترونیکی این کشور رخ داد و مقامات آمریکایی، روسیه را مسئول انجام این کار دانستند.
از طرفی با توجه به تعدادی از گزارشهای مختلفی که منتشر شده است این سامانهها آسیب پذیر بوده و در صورت هک شدن علاوه بر به سرقت رفتن اطلاعات رأیدهندگان، نتیجهی انتخابات تغییر میکند و آیندهی یک کشور به بازیچهی هکر تبدیل خواهد شد.
ویج معتقد است از فناوری مورد بحث میتوان برای اعتبارسنجی و جلوگیری از انجام تقلب در انتخابات الکترونیک نیز استفاده کرد.
۶ – شناسایی هویت دیجیتالیکلیدهای رمزنگاری کاربران به آنها حقوق مالکیتی اعطا کرده و امکان برقراری روابط دیجیتالی را فراهم میکند. بلاک چین میتواند فرصتهای مناسبی را برای ایجاد یک سامانهی قدرتمند شناسایی هویت دیجیتالی فراهم کند.
از آنجایی که دارندگان کلیدهای رمزنگاری خصوصی دارای مالکیتهای دیجیتالی هستند.
بلاک چین یک راهکار امنت برای مدیریت شناسایی در جهان دیجیتالی به حساب میآید که مانع به اشتراکگذاری بخش عظیمی از دادههای آسیبپذیر خصوصی توسط کاربران خواهد شد.
۷ – توکنیزاسیوناز بلاک چین میتوان برای تأیید صحت اعتبار دادههای فیزیکی منحصر به فرد استفاده کرده و توکنی دیجیتالی را به هر کدام از آنها نسبت داد. این توکنها برای مرتبط ساختن دنیاهای دیجیتالی و فیزیکی به یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
از این نشانهها میتوان برای مدیریت زنجیرهی تأمین، مالکیت معنوی مقابله با جعل و شناسایی تقلب بهره گرفت.
۸ – اینترنت اشیابلاک چین چیست ؟ اینترنت اشیا را میتوان شبکهای برای مدیریت ابزارهای الکترونیکی خاص متصل به اینترنت به حساب آورد. برای نمونه میتوان به کمک این ابزارها روی دمای هوای انبارها نظارت کرد. همچنین امکان مدیریت خودکار سامانهها از راه دور به کمک اینترنت اشیا فراهم میشود.
اینترنت اشیا میتواند با ترکیب نرمافزار، حسگرها و ایجاد شبکهی تبادل اطلاعات، نظارت روی سامانهها را سادهتر کرده، هزینهها را کاهش بدهد. ترکیب شبکهی ایجاد شده با اینترنت اشیا بر پایهی بلاک چین میتواند قابلیت اطمینان آن را افزایش بدهد.
برای نمونه گوگل، انویدیا و شرکتهای خودروسازی که روی توسعهی خودروهای بی راننده و شبکههای ارتباطی بین آنها کار میکنند.
میتوانند به کمک ترکیب دو دستاورد بالا شبکهای امنتر و قابلاعتماد را برای خودروها ایجاد کنند که بدون نیاز به سامانهای مرکزی با سرعت بیشتری دادهها را با یکدیگر به اشتراک میگذارند.
۹ – تغییر دیدگاه نسبت به اینترنتدر آیندهی نزدیک هر شخصی که به گونهای با اقتصاد مبتنی بر پول رابطه داشته باشد، از مزایای بلاک چین بهرهمند خواهد شد. با وجود این کاربردهای گستردهتری برای آن به وجود خواهد آمد.
برای نمونه تغییر از پایگاه دادههای مرکزی به غیرمتمرکز ممکن است برای همیشه روش تعامل را در سراسر اینترنت متحول کند. عدهای از متخصصان نیز از بلاک چین به عنوان نسل جدیدی از اینترنت یا «وب ۳» (WEB 3) یاد میکنند.
دادههای وبگاهها در سامانههای مدیریت محتوا (CMS) که عملکردی مشابه پایگاه دادههای متمرکز دارند ذخیره میشوند؛ اگر هکری موفق شود به آن نفوذ کند میتواند دادهها را به هر شیوهی دلخواهی دستکاری کرده یا به سرقت ببرد.
با وجود این اگر دادهها به بستر بلاک چین منتقل شوند نه تنها جلوی دسترسی مجرمان سایبری گرفته میشود؛ بلکه کاربران دیگر به سرورها برای انتقال داده وابستگی نخواهند داشت.
این موضوع به معنای سرعت بسیار بالای دانلود و جریان اطلاعاتی بیوقفهی ابزارهای متصل به اینترنت است.
۱۰ – هوش مصنوعیبلاک چین چیست ؟ یکی از جدیدترین زمینههایی که بلاک چین را میتوان در آن به کار برد، هوش مصنوعی است. زمانی که این دو فناوری با یکدیگر ادغام بشوند استخراج داده به هستهی آنها تبدیل خواهد شد.
با کمک بلاک چین میتوان حجم عظیمی از دادهها را به شکلی کاملاً پایدار ذخیره کرد و با کمک هوش مصنوعی امکان تشخیص یا پیشبینی الگوهای موجود در دادههای زنجیرهی ایجاد شده فراهم میشود؛
به همین دلیل، نسبت به نمونههای امروزی که از دادههای ناقص یا نادرست بهره میگیرند، نتیجه بسیار دقیقتری به دست میآید. همچنین به مرور زمان با حذف نظارت انسانی، دقت یاد شده افزایش خواهد یافت.
۱۱ – وب ۳٫۰عدهای از تحلیلگران معتقدند بلاک چین بستری برای به وجود آمدن وب ۳ است و به کمک آن میتوان اینترنتی امن ایجاد کرد.
اگر محتوای آنلاین را بتوان به واسطهی فناوری همتا به همتا و توزیع شدهی بلاک چین ذخیرهسازی کرد، اینترنت به سرعت تغییر کرده و به محلی کاملاً متفاوت تبدیل میشود.
همانگونه که گفته شد از بلاک چین هماینک در برقراری ارتباطات پهن باند توزیع شده همتا به همتا، مدلهای مالی و سامانههای رأیگیری استفاده میشود و احتمالاً بهکارگیری آن در ارزهای دیجیتالی احتمالاً از پایینترین سطح اهمیت قرار دارد.
در عصر حاضر اصلیترین موضوعی که پیرامون بلاک چین مطرح میشود، امکان تغییر بستر اینترنت و به وجود آمدن وب ۳ است.
وب ۳ لزوماً بر پایهی اطلاعات بنا نمیشود، محلی که کاربران به الگوریتمهای هوشمند نیاز دارند و دادههایی را بدون اینکه متوجه شوند، دریافت میکند.
بلاک چین چیست ؟ اگر وب ۲٫۰ فازی از اینترنت باشد که به واسطهی همکاریها، شبکههای اجتماعی و «ردهبندی مردم» ایجاد شد؛ اما وب ۳٫۰ با زیرساختها و تعاریف ارائه شده برای آن تعریف نمیشود. بلاک چین ابزاری است که بستر اینترنتی که ارتباطات همتا به همتا را به وجود میآورد، به خود آن تبدیل میکند.
ایدهی اینترنت آزاد به صورت کامل به واقعیت بدل نشده است. ایدهای که به هر شخص اجازه میدهد به طور آزاد و محرمانه به برقراری ارتباط بپردازد. از طرفی شرکتهای بزرگ و کاربران معمولی به یک اندازه به منابع دسترسی دارند. دلیل اصلی به وقوع نپیوستن طرح بالا، وجود سرورها است.
سرورها به ذخیرهسازی دادههای موجود در اینترنت میپردازند و زمانی که کاربری قصد بازدید از یک صفحهی وب را دارد، دادههای آن از یک سرور بازخوانی میشوند.
شرکتهای مخابراتی و فناوری بزرگی مانند گوگل و آمازون که میزبان حجم بالایی از تجهیزات یاد شده هستند، میتوانند به شیوهی دلخواه آن را گسترش بدهند.
همچنین اگر هکری بخواهد اینترنت را از کار بیندازد، تنها کافی است به یک یا چند نمونهها از آنها حمله کند. لازم به یادآوری است در سال ۲۰۱۶، چنین حملهای رخ داد.
محتوا تنها چیز مورد نیاز، برای تبدیل بلاک چین به اینترنتی خودبهخود همتا به همتا است؛ زیرا تقریباً تمام چیزهایی که در این بستر قرار میگیرند محتوا محسوب میشوند.
اقدام بالا چالشهای بسیاری دارد که نباید آنها را نادیده گرفت. برای نمونه ذخیرهسازی دادهها روی بلاک چین، خود با محدودیت و مشکلات خاصی روبهرو است و میتواند باعث ناپایداری سامانه بشود.
بلاک چین چیست ؟ از طرفی هماینک از سیستمهایی ساخته شده بر پایهی سرورها استفاده میشود؛ در نتیجه استانداردهای متفاوتی مورد نیاز بوده و باید با احتیاط مورد بررسی قرار بگیرند.
برای مثال دریافت فایلی که در نسلهای ابتدایی اینترنت چندین دقیقه طول میکشید، هماکنون در کسری از ثانیه دانلود میشود.
همانگونه که گفته شد ایدهی انتقال اینترنت به بستر بلاک چین، کاملاً جدید نیست. اولین ارتباطات همتا به همتا به دو دههی قبل بازمیگردد و تاکنون شرکتهای مختلفی خدمات خود را بر پایهی آن ارائه میدهند.
در حال حاضر محتوا از دو طریق پرداخت حق اشتراکهای ماهیانه یا تبلیغات اطراف صفحات وب در اختیار کاربران قرار میگیرند.
در هر دوی این روشها یک واسطه و مانع برای پرداختهای کوچک وجود دارد؛ اما بلاک چین امکان برقراری ارتباط مستقیم بین مشتری و خدمات دهنده را فراهم میکند.
یکی از نگرانیهای اصلی ایجاد وب ۳٫۰ با بلاک چین، سانسور محتوا است؛ زیرا بهکارگیری این فناوری به معنای حذف سرورهای مرکزی و قوانین پیرامون آن است.
این موضوع مسائل سیاسی و محتواهای غیرقانونی را پیچیدهتر میکند. در چنین بستری تمام محتوای غیراخلاقی، تروریستی و غیرقانونی در اختیار کاربران قرار گرفته و مقابله با آن بسیار سخت میشود.
از زمان به وجود آمدن بلاک چین افراد و سازمانهای بسیاری نسبت به این فناوری واکنش نشان دادند، در ادامه میتوان تعدادی از این نظرات را مطالعه کرد.-مارک اندرسون، مؤسس شرکت خدمات رایانهای نتاسکیپ دربارهی بلاک چین میگوید:
بلاک چین روشی برای کاربران اینترنتی است تا قطعهای از داراییهای دیجیتالی یکتای خود را به دیگر کاربران انتقال بدهند. این انتقال تضمین شده، امن است و هیچکس نمیتواند مشروعیت آن را به چالش بکشد. عواقب این پیشرفت بسیار اغراقآمیز است.
مایکاح وینکلسپکت، مؤسس و مدیر شرکت آمریکایی جم، ارائهدهندهی بلاک چین نیز در گذشته گفت:
بلاک چین میتواند یک پایگاه داده، پروتکل یا نرمافزار باشد. زمانی که اطلاعات ذخیره میشود، دیگر امکان بازنویسی و تغییر آن وجود ندارد. این طراحی باعث میشود تا بلاک چین، یک سوابق تاریخی دائمی ایجاد کند.
در کتاب «انقلاب بلاک چین» نوشته شده است:
بلاک چین چیست ؟ بلاک چین نه تنها یک فهرست دیجیتالی توزیع شدهی پایدار از معاملات اقتصادی و مالی است؛ بلکه میتوان آن را به گونهای برنامهریزی کرد که هرگونه دادهی ارزشمندی را ذخیرهسازی کند.
لن خان (lan Khan)، یکی از سخنرانان تد (TED)، بیان میکند:
به نظر میرسد، بلاک چین انقلابی باشد که همه را به بالاترین درجهی مسئولیت میرساند. دیگر هیچ تراکنش نادرست، خطای انسانی، ماشینی یا حتی نارضایتی ناشی از معاملات بین طرفین وجود نخواهد داشت. مهمتر از همهی موارد بالا، حیاتیترین زمینهای که بلاک چین را میتوان در آن به کار گرفت، تضمین صحت تراکنشها است.
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، مخترع اتریم در رابطه با بلاک چین توضیح داد:
بلاک چین مشکل تقلب را برطرف میکند. زمانی که در شرق در رابطه با این موضوع صحبت میکنم، مردم میگویند به گوگل، فیسبوک یا بانکهای خودشان اعتماد دارند؛ اما دیگر نقاط دنیا به سازمانها و دیگر شرکتها اعتماد چندانی ندارند.
منظور من آفریقا، هند، اروپای شرقی یا روسیه است. منظور من مناطقی که مردم ثروتمند هستند نیست. برای کشورهای در حال توسعه، بلاک چین فرصتهای بسیاری را فراهم میکند.
لری سامرز (Larry Summers)، اقتصاد دان آمریکایی اعلام کرد:
بیتکوین از همان کاراکترهایی استفاده میکند که دستگاه فکس دارد. یک ماشین فکس مانند مانعی است که جلوی در قرار میدهند. جهانی که همه یک نمونه از آن را داشته باشند، بسیار ارزشمند است.
ملانیا سوان (Melanie swan) نویسنده کتاب «بلاک چین: طرح جدیدی برای اقتصاد» (Blockchain: Blueprint for a New Economy)، اظهار داشت:
من فکر میکنم شبکهی توزیع شده، موج بزرگ بعدی فناوری خواهد بود.
ارزش واقعی بیتکوین:همانگونه که گفته شد بیش از نیمی از سامانههای ماینینگ در اختیار چین قرار دارد و بر اساس اصل ۵۱ درصد آنها میتوانند قوانین این حوزه را حتی اگر شامل اطلاعات غلط باشد، تصویب کرده و هر گونه اطلاعاتی را صحیح نشان دهند.
به گزارش کارگروه فناوری اطلاعات سایبربان؛ از طرفی عدهای از کارشناسان نیز معتقدند هزینهی مورد نیاز برای استخراج بیتکوین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار است و در نتیجه تقریباً تمام ارزش بیتکوین فعلی حباب به حساب آمده و هر لحظه احتمال ترکیدن آن وجود دارد.
برای نمونه میتوان به سقوط چندین بارهی ارزش این ارز دیجیتالی در طول کمتر از یک سال اشاره کرد. در مقابل بر اساس پیشبینی متخصصان این ارزش آن تا ۲۰۲۰ از ۵۰ هزار دلار نیز عبور خواهد کرد و در پایان ارزشی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دلار پیدا میکند.
با وجود موارد ذکر شده گروهی از متخصصان شرکت خدمات مالی مورگان استنلی (Morgan Stanley)، معتقد هستند ارزش واقعی بیتکوین صفر است.
بر اساس یکی از گزارشهای شرکت خدمات مالی آمریکایی مورگان استنلی، ارزشگذاری برای خرید بیتکوین کار دشواری است، چرا که بعید نیست این ارز دیجیتالی هیچ ارزشی نداشته باشد.
بلاک چین چیست ؟ در گزارش آنها که با نام «کشف رمز کردن بیتکوین» (Bitcoin decrypted) منتشر شد، هدف قیمت برای این پول دیجیتالی تعیین نشده است.
در بخشی از این گزارش با نام «تلاش برای ارزشگذاری بر روی بیتکوین»، دلیل سخت بودن تعیین ارزش ارزهای رمزنگاری شده تشریح شده است.
بیتکوین و دیگر ارزهای رمزنگاری شده، همچون پول در گردش و طلا نیستند، به همین دلیل ارزشگذاری آنها بسیار دشوار است.
در نهایت و به عنوان نتیجهگیری اعلام شد نمیتوان برای بیتکوین، همچون سایر ارزها قیمت تعیین کرد، به همین دلیل ممکن است ارزش واقعی بیتکوین صفر باشد.
همچنین بر اساس نمودار منتشر شده توسط مورگان استنلی میتوان به سادگی مشاهده کرد که از بین ۵۰۰ فعال حوزهی تجارت الکترونیک در سراسر جهان، تنها ۳ عدد از آنها بیتکوین را پذیرفتهاند. در نتیجه اگر همین تعداد نیز آن را کنار بگذارند دیگر ارزشی نخواهد داشت.
به طور معمول هر فناوری جدیدی که به وجود میآید علاوه بر مزایای خود، دارای جنبههای منفی و محدودیتهایی نیز است. بسیاری از افرادی که در صنعت بلاک چین فعالیت میکنند معتقدند این بستر بیش از حد گسترش پیدا کرده و در حقیقت برای انجام بسیاری از معاملات دیجیتالی نامناسب است.
در ادامهی این بخش تعدادی از محدودیتها و مشکلات بلاک چین ذکر شده است.
پیچیدگی مفهوم تکنولوژی بلاکچین:لغت بلاک چین هنوز هم یک عبارت کاملاً جدید است. این دستاورد مفهوم رمزنگاری را بیش از گذشته به جریان اصلی رویدادها وارد کرده و این بستر را با پیچیدگیهای بسیاری مواجه کرده است. با وجود این مشابه تعدادی از صنایع سطح بالا سعی میشود با ارائهی توضیحات، راهنماها و عبارتهای مناسبی، درک آن سادهتر گردد.
اندازهی شبکه تکنولوژی بلاکچین:بلاک چین نیز مانند تمام سامانههای توزیع شده از مقاومت زیادی در برابر بازیگران بد برخوردار نیست، بلکه با حملات مقابله کرده و به مرور زمان رشد میکند. این عمل به شبکهی بزرگی از کاربران نیاز دارد.
بلاک چین چیست ؟ با وجود این اگر شبکهای قوی با تعداد زیادی گرهی توزیع شده وجود نداشته باشد، بهرهمندی از مزایای آن سختتر خواهد شد.
البته بحثهایی وجود دارد که بیان میکنند چنین وسعتی برای بلاک چینهای نیازمند به مجوز بسیار مهلک است. در نتیجه تعیین اندازهی مناسب و نگهداری از آن از اهمیت بالایی برخوردار بوده و چالش آفرین است.
هزینهی تراکنشها و سرعت شبکه تکنولوژی بلاکچین :برخلاف سالهای ابتدایی به وجود آمدن بیتکوین که تراکنشهای آن به صورت تقریباً رایگان انجام میشد. این میزان در حال حاضر متفاوت است. برای نمونه تا اواخر سال ۲۰۱۶ در هر ثانیه تنها ۷ تراکنش صورت میگرفت که هزینهی هرکدام حدود ۰٫۲ دلار بود و تنها ۸۰ بایت داده قابلیت ذخیرهسازی داشت.
همانگونه که گفته شد، از بلاک چین علاوه بر ارزهای رمز پایه در زمینههای بسیار دیگری نیز بهره گرفته میشود.
برای نمونه بعضی از دولتها از آن برای ذخیرهسازی دادهها و تاریخچهی داراییهای خود استفاده میکنند؛ اما این مسئله فشار بیشتری را به ماینرها وارد میکند؛ زیرا آنها مجبور خواهند شد بخشی از اطلاعات را به صورت مداوم، چندین باره پردازش و بارگذاری کنند.
خطای انسانی تکنولوژی بلاکچین :اگر بلاک چین به عنوان یک پایگاه داده استفاده شود، دادههایی که در آن ذخیره میشوند باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند. دادههای ذخیره شده در بلاک چین به صورت ذاتی قابلاعتماد نیستند؛ بنابراین دادهها باید به شکلی دقیق در آن وارد شوند.
سامانههای بلاک چین به مانند پایگاه دادههای متمرکز از اصل «ورودی زباله، خروجی زباله» (GIGO) پشتیبانی میکنند. به این معنا که اگر دادههای ورودی اشتباه یا نامعتبر باشند، خروجی نیز نامعتبر خواهد بود.
نقص امنیتی غیرقابل اجتناب تکنولوژی بلاکچین :بلاک چین چیست ؟ در بلاک چین بیتکوین و دیگر انواع آن یک نقص امنیتی قابل توجه وجود دارد. اگر بیش از نیمی از رایانههای موجود در شبکه شروع به ارسال اطلاعات دروغین کنند. آن دادهها به حقیقت بدل خواهند شد و حملهی ۵۱ درصد رخ خواهد داد.
به همین دلیل جامعهی فعال در این حوزه به صورت مستقیم روی روند ماینینگ نظارت میکنند تا اجازه و امکان نفوذ ناخواستهای به شخصی داده نشود.
به علاوه امنیت در بیتکوین مشابه بازی آرکید «شکار موش کور» (whack-a-mole) است. به محض ضربه زدن به یک آسیبپذیری یکی دیگر سر خود را از سوراخ بیرون میآورد. تعداد این ضعفها بیشمار است و به شدت علاقه دارند سر خود را از حفرهی بیتکوین بیرون آورده و آن را تهدید کنند.
سیاستها تکنولوژی بلاکچین :از آنجایی که پروتکلهای بلاک چین فرصتی برای دیجیتالی کردن مدلهای حکومتی را فراهم میکنند و ماینرها نوع دیگری از مدلهای حکومتی را شکل میدهند، امکان به وجود آمدن اختلافهای عمومی بین بخشهای مختلف جامعه به شدت افزایش مییابد.
اختلافهای یاد شده یکی از ویژگیهای اصلی صنعت بلاک چین است و به وضوح پیرامون پرسشها یا رویدادهای انشعاب بلاک چین رخ میدهند. این مباحث میتوانند بسیار فنی و قابلتوجه باشند؛ اما عدهای آن را با مسائل سیاسی ترکیب میکنند و فرصتهای جدیدی برای آزمایشهای حکومتی به وجود میآید.
رایانش کوانتومی تکنولوژی بلاکچین :در رایانش کوانتومی به جای بیت دیجیتالی از کیوبیت استفاده میشود. برخلاف بیت دیجیتالی، در بیت کوانتومی علاوه بر صفر و یک، حالت سومی نیز وجود دارد که ترکیبی از هر دو به حساب میآید.
به همین دلیل تعداد بیشماری حالت ذخیرهسازی برای دادهها به وجود آمده و سرعت پردازشها افزایش مییابد.
تعدادی از کارشناسان معتقدند اگر سامانهای کوانتومی همهمنظورهای مجهز به ۵۰ کیوبیت به وجود آید، قدرت آن حتی از بهترین ابر رایانههای امروزی سریعتر خواهد بود.
همچنین به علت قدرت پردازشی بسیار بالا پیشبینی میشود این سامانه بتواند همهی رمزنگاریهای موجود فعلی از جمله بلاک چین را منقرض کند.
به همین دلیل عدهای از متخصصان از هماکنون شروع به توسعهی الگوریتمها و ارزهای جدیدی مانند «کیو بیتکوین» (qBitcoin) کردهاند. البته کاربردی بودن این راهکارها مورد تأیید قرار نگرفته است.
ارز رمز پایه در ایران تکنولوژی بلاکچین :بلاک چین چیست ؟ با شروع سال ۲۰۱۷ و افزایش شدید ارزش بیتکوین، این ارز در بین مردم ایران نیز مورد توجه قرار گرفت و حتی رسانهی ملی چندین برنامه را برای معرفی آن تولید و پخش کردند.
از طرفی ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره وضعیت بیتکوین در ایران گفت:
در حال حاضر مسئله ارزهای رمزنگاری شده در بستر بلاک چین مانند بیتکوین عظیم است و در سراسر جهان مطرح و مهم تلقی میشود؛ همین مسئله باعث شده تا بیتکوین توسط بانک مرکزی و شورای عالی فضای مجازی مورد پیگیری، بررسی و شناخت بیشتر قرار بگیرد.
وی ادامه داد:
مطالعه برای پولی جدید یک ضرورت محسوب میشود، از بیتکوین استقبال میکنیم؛ اما باید برای بیتکوین یا هر نوع ارز رمزنگاری شده دیجیتال دیگری قانون داشته باشیم.
بلاک چین چیست ؟ به علاوه بعضی از منابع خبر میدهند که تا پایان سال ۹۶ یا در نهایت ۹۷ ایران ارز دیجیتالی خود را راهاندازی کرده، وارد مبادلات اقتصادی میکند. از طرفی اعلام شده است به زودی کارگروه برای بررسی جنبههای مختلف این فناوری و تولید نمونهی بومی آن ایجاد خواهد شد.
در اوایل سال ۹۶ خبری منتشر شد که نشان میدهد بیتکوین به صورت رسمی وارد بورس تهران شد. این کار با حضور یک شرکت سوئدی به نام «بِریو نیو ورلد» و قبول سپردههای بیتکوینی و تبدیل آن به ریال برای سرمایهگذاری در بورس تهران انجام میشود.
در تیر سال ۱۳۹۶ نیز انجمنی به نام بلاک چین ایران تشکیل شد. در وبگاه این انجمن آمده است:
در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۹۶ و در خلال جلسات میتاپ “شنبهها با غیرمتمرکزها” که از بهمن ۱۳۹۲ در تهران برگزار میشد و به همت سپهر محمدی، تداوم داشت، حاضرین جلسه که همگی از فعالین صنعت بلاک چین ایران بودند، تصمیم به ایجاد سازمان مردم نهادی برای جامعه بلاک چین ایران گرفتند، لذا با برگزاری انتخابات، اعضای هیئتمدیره تعیین گردید.
پس از رایزنی هیئتمدیره انجمن؛ در تاریخ ۹ تیر ۱۳۹۶ «انجمن بلاک چین ایران» (Iran Blockchain Community) اعلام موجودیت کرد.
انجمن در اولین اقدام خود گروههای تخصصی برای مشارکت فعالین صنعت بلاک چین ایران در رشتههای مختلف تأسیس کرد و گروههایی مثل گروه اتریوم که از فروردین ۱۳۹۵ در تلگرام فعال بودند، نیز به انجمن پیوستند.
بلاک چین چیست ؟ لازم به ذکر است شنبه ها با غیر متمرکزها با هدف بحث و تبادل نظر در خصوص ارزهای غیرمتمرکز به خصوص بیتکوین و اتریم در تهران برگزار میشود.
تعدادی از اهداف انجمن بلاک چین ایران را میتوان در زیر مطالعه کرد:
توسعه فناوری بلاک چین در کشور و ایجاد روابط تجاری، علمی و تبادل تجربیات با سایر کشورها و انجمنها
ایجاد روابط تجاری نزدیک بین اعضا
برگزاری دورههای آموزشی عمومی و تخصصی
تشکیل گروه انتقال آخرین فناوریها و اخبار حوزه به اعضا تخصصی
برگزاری نمایشگاههای تخصصی داخلی و بینالمللی
بومیسازی دانش فنی بلاک چین
تدوین استانداردها با همکاری واحدهای ذیربط کشوری
ولی اله سیف درباره خرید و فروش ارزهای رمزی و به خصوص بیت کوین در کشور، اظهار داشت:
بانک مرکزی نسبت به خرید و فروش این ارزها هشدارهای لازم را به مردم می دهد و در کنار آن نیز در تلاش است تا امنیت های نسبی در این رابطه ایجاد شود.